Қонақ үйлердегі құпия бөлмелер: көп таралған видеоға талдау

Желіге қонақ үй тұрғындары өз бөлмесінің жуынатын жерінен қосымша бөлменің есігін тапқан бейне тараған. Видеода қылмыскерлер осы арқылы балаларды ұрлайды деген пікірлер келтірілген.

Қонақ үйдің атауы мен орналасқан жері нақты айтылмаған, бірақ төмендегі мәтінде мұндай жасырын бөлмелер балаларды ұрлау үшін пайдалануға болатындығы жазылған. Сондай-ақ, Тайландқа демалуға Қазақстаннан барған отбасымен болған оқиға келтіріледі — ата-аналар балаларын қонақ үй бөлмесінде қараусыз қалдырып, балаларынан айырылған (зардап шеккендердің есімдері аталмайды және біз мұндай оқиға туралы расталған ақпаратты таба алмадық – ред.).

Тек novosti.karaganda аккаунтында былтыр желтоқсан айының соңында жарияланған бейне 2,3 миллион қаралым мен 15,5 мың лайк жинаған. Оқырмандардың көптеген өтініші бойынша, Factcheck.kz роликтің қай жерде түсірілгенін, «құпия бөлме» қонақ үйде қайдан шыққанын және олардың шынымен балаларды ұрлауға пайдалана ма, соны тексереді.

Қысқаша қорытынды

Бейне түріктің Holiday Inn Istanbul Old City қонақ үйінде түсірілген. Қонақ үйдің баспасөз қызметі Factcheck.kz редакциясына «құпия бөлме» іс жүзінде 2023 жылдың тамызында мөрленген техникалық бөлме болғанын айтқан. Балаларды ұрлау үшін бұрын-соңды қолданылғаны туралы ешқандай дәлел жоқ. Қонақ үй бөлмелерінде жасырын кіреберістері бар бірнеше ұқсас бейнелер, әдетте, бірдей тривиалды түсініктеме береді.

Дегенмен, қонақ үйлердегі балаларды ұрлау туралы алаңдаушылықты мүлдем негізсіз деп атауға болмайды. Адам ұрлау және оларды сату алаңдатар мәселе. Әдетте, қорғалмаған халық өкілдері (мысалы, мигранттар немесе босқындар) құрбан болады, бірақ балалар мен толық қамтылған отбасылардың қатты киднеппиң жағдайлары кеңінен танымал. Сондықтан балаларды кез келген қоғамдық жерде қараусыз қалдырмау керек.

Әрі қарай, бұл істі егжей-тегжейлі талдап, нақты оқиғалар туралы айтамыз.

Видеоның шығу тегі

Құпия бөлме туралы роликтің түпнұсқасын Мексикадан келген саяхатшы Диана Альварес Рамирес есімді қолданушы Тиктокта жариялаған. Рамирестің күйеуі жуынатын бөлмеге кіріп, кіріктірілген шкафтың артқы қабырғасындағы жасырын есікті ашып, ванна бөлмесінің гипсокартон бөлмесі мен кірпіштен жасалған қабырға арасындағы кеңістікке тап болған. Кірпіш қабырғаның өзі де тесікті көрсетеді, бірақ бейне үзіліп, бұл жай ғана ойық па әлде бір жерден екінші жерге өтуге мүмкіндік беретін жер екені түсініксіз.

Бейне 5,1 миллион қаралым мен 3000 пікір жинады, онда пайдаланушылар ванна бөлмесінің қабырғасында қандай мақсатқа қызмет ете алатындығы туралы теориялар жазған. Нұсқалардың ішінде жасырын бөлмелер қонақтарды ұрлау үшін қажет деген болжам ерекше көзге түскен. Видеода Рамирез ешқандай қорытынды жасамайды.

Құпия бөлменің айналасындағы дүрбелең журналистердің назарын аударып, бұл туралы бірнеше әлемдік БАҚ жазды (1, 2, 3, 4).

Instagram-да жарияланған бейнедегі пікірлерде бейне Ыстамбұлдағы Holiday Inn қонақүйінде түсірілген деген болжам таптық. Осы желідегі бірнеше Стамбул қонақүйлерінің сайттарын тексергеннен кейін біз бейнедегі жағдай Holiday Inn Istanbul Old City қонақ үйінің интерьеріне толық сәйкес келетінін білдік.

Біз қонақ үйдің баспасөз қызметіне простенкадағы бөлмелердің бар-жоғын түсіндіруді сұрап сауал жібердік. Жауап хатында біз мыналарды алдық:

«Біз бұл орынды бұрын Holiday Inn Istanbul Old City жұмысшылары пайдаланған техникалық жай екенін растай аламыз. Бұл аймақ 2023 жылғы тамызда мөрленіп, жабылған»

Holiday Inn Istanbul Old City қонақ үйінің баспасөз қызметі

Блогерле мен «құпия бөлмелер»

Интернетте қонақ үй бөлмелеріндегі «құпия есіктер» мен «жасырын бөлмелер» туралы көптеген бейнелер бар. Кейбір жағдайда үй-жайлардың құпия болғаны соншалық, қонақтар артында не жасырылғанын білу үшін бөлімдерді сындырған.

Басқа бейнелерде «Құпия бөлмелер» — Holiday Inn қонақ үйі сияқты — қонақ үй әкімшілігі жөндеуге аса алаңдамай оқшаулауды таңдаған техникалық бөлмелер (1, 2) немесе іргелес бөлмелерге жол. Бөлмелердегі жасырын кеңістіктердің пайда болуының тағы бір ықтимал нұсқасы – қайта құру. Ескі ғимараттарды қонақ үйлерге айналдыру арқылы иелері бөлмелердің орналасуын жеңілдетеді, оны жан-жақты етеді, ал қалған кеңістіктер кейбір кіру нүктелерін қалдырып, қоршайды.

Бірнеше роликтерде қонақтар едендегі жасырын тесіктерді түсірді (1, 2). Мысалы, тиктоктағы бейнеде @addisoncassel бүркеншік аты бар блогер төсек астындағы еден тақтасының астынан тапқан кеңістікті көрсеткен. Қыз тұрған қонақ үй бір қабатты болды, сондықтан «құпия бөлме» тек техникалық кеңістік болуы мүмкін. Сонымен қатар, бастапқы бейне немесе кейінгі жарияланым арқылы жертөле кеңістігінің көлемін және онда байланыс бар-жоғын анықтау мүмкін емес. Алайда, өтетін тесіктің мөлшері адам өту үшін тым тар болып көрінеді.

Әдетте, «құпия бөлмелері» бар вирустық бейнелер жасырын кеңістіктерді өте әбігерге салады, ал бейнелер ең маңызды сәтте үзіледі, бұл бөлменің қайда апаратынын, оған сырттан кіруге және сол жерде жасырынып, бөлмеге өз бетінше кіруге болатындығын түсіндіре алады. Алайда бұл олқылықтар көрермендердің алаңын күшейтіп, көрілім санын күшейте түседі. Көптеген пікір жазушылар табылған заттарды қорқынышты фильмдермен салыстырып, жасырын кеңістік қонақтарды ұрлау үшін қолданылады деп болжайды.

Біз ұрылардың бөлмеге жасырын есік арқылы кіріп, қонақтардың бағалы заттары мен ірі көлемдегі ақшасын ұрлаған фактіні анықтадық. Оқиға Таиландтың Канчанабури провинциясындағы қонақ үйде болған. Тонау құрбаны болған клиенттер (айтпақшы, туристер емес, жергілікті тұрғындар) ұйқыда жатқанда бөлмелерінен алтын бұйымдар мен 710 мың бат (9 миллионға жуық теңге) қолма-қол ақша жоғалып кеткенін айтады.

Жәбірленушілердің айтуынша, бөлменің есігі сенімді түрде жабылған және қарақшылар бөлмеге жасырын есік арқылы кірген болуы мүмкін, оны қонақтар дәліздегі айнаның артында тауып алған. Қонақ үй әкімшілігі бөлмеге жасырын кіреберіс бар екенін мойындады, бірақ олардың бөлме қонақтарының қожайындары үшін апаттық шығу ретінде бұрыннан орнатылғанын айтты.

Балалар ұрланған нақты жағдайлар

Өкінішке қарай, балаларды қонақ үйлерден немесе олардың жанынан ұрлап кетуі мүмкін деген болжамдар мүлдем негізсіз емес.

Ең танымал жағдай – үш жасар Мадлиннің жоғалуы (орыс тілді дереккөздерде — Мадлен) Макканн. Ол 2007 жылы Португалиядағы қонақ үй бөлмесінен жоғалып кеткен. Онда оның ата-анасы және інісі мен қарындасы демалуға барған. Жоғалып кеткен түні, Мадлиннің ата-анасы достарымен бірге пәтерлердің жанындағы мейрамханада кешкі ас ішті, ал балалар бөлмеде ұйықтап жатқан. Кешке ата-аналар балаларды тексерді, бірақ кешкі астан кейін бөлмеге оралғанда, олар Маделиннің төсегінде жоқ екенін анықтады. Әлемдік бұқаралық ақпарат құралдарында оқиғаны кеңінен жариялауға және бірнеше Еуропа елдері мен Интерпол полициясының күш-жігеріне қарамастан, қыздың тағдыры туралы әлі ештеңе білмейді. Макканн отбасы тұрған бөлмеде жасырын бөлмелер немесе есік болмағанын ескертеміз.

2023 жылдың басында британдық Брайтон қаласындағы қонақ үйден босқындардың кем дегенде 79 баласы жоғалып кеткені белгілі болды, онда оларды Ішкі істер министрлігі орналастырған. Балалар қонақ үйде отбасыларының сүйемелдеуінсіз тұрды, сондықтан олардың жоғалуы бірден байқалмады және көпшілікке жария етілмеді. Жойылу туралы тергеу жүргізген Observer басылымының дереккөзі хабарлағандай, ұрылар қонақ үйдің кіреберісінде балаларды күтіп, оларды көлікке итеріп, белгісіз бағытқа апарған. Алдыңғы тергеуге сәйкес, Ұлыбритания үкіметі босқындардың балаларын орналастыратын қонақ үйлерден кем дегенде 222 бала жоғалып кеткен.

Осыған ұқсас оқиға Италияның Флоренсия қаласында болған. Онда Чилиден келген эмигранттардың қызы бес жасар Каталея Альварезді чемоданға тығып, қонақ үй бөлмесінен ұрлап әкеткен. Қыз ата-анасымен және тағы 140 заңсыз мигранттармен бірге тұрған қонақ үй бос қалған, сондықтан полиция тек сыртқы бақылау камераларынан басқа ештеңе таппаған.

Балалардың жоғалу жағдайлары, шын мәнінде қорқынышты болғанымен, формасы бойынша өте маңызды емес болып қалады. Polaris Project құқық қорғау ұйымының мәліметі бойынша, ұрлықтың құрбандары әдетте қорғалмаған қоғам өкілдері: мигранттар, босқындар, жағдайы нашар отбасының балалары. Олардың жоғалып кетуі жиі байқалмайды немесе тым кеш анықталады.

Мэдлин Макканнның оқиғасы – егер бұл шынымен де белгісіз ұрлық болса – ерекше қайғылы оқиға. Сонымен қатар, жаңалықтың ауқымы мен тартылған қызметтердің саны орасан зор болды. Қылмыстық топтар мұндай назардан аулақ болады, сондықтан олар құрбан ретінде қоғамның ең осал мүшелерін таңдайды.

Бұл ретте біз қонақ үйдегі жасырын бөлмелерді пайдалана отырып, балаларды ұрлау немесе өлтіру оқиғаларын сипаттайтын БАҚ-та немесе әлеуметтік желілерде тексерілген жазбаларда бірде-бір жарияланымды таба алмадық.

«Құпия бөлмелер» теориясының авторлары ұрлау жемқор полицейлердің кесірінен көпшілікке жария етілмейді деп жиі айтады. Алайда бұл нұсқа сынға төтеп бере алмайды-тіпті ең жемқор қызмет туристер өз мемлекетінің консулдығынан көмек сұраса, тергеуге мәжбүр болады. Қазір әлеуметтік желілерді қолдана отырып, жұртшылық пен бұқаралық ақпарат құралдарының назарын аудару қаншалықты оңай екенін айтпағанда. Қалай болғанда да, біз балаларды қараусыз қалдыруға кеңес бермейміз, соның ішінде қонақ үй бөлмелерінде. Қонақ үйге кіру кезінде қауіпсіздік ережесін сақтаңыз, мұқият болып, дәлелденбеген қауесеттерге сенбеңіз.