Құранды өртеген белсендіге қарсы митиң туралы видео рас па?

Қаңтардың 21-де Расмус Палудан есімді белсенді Стокгольм қаласында орналасқан Түркия елшілігің алдында Құран кітабын өртегеннен кейін әлеуметтік желіде осыған қатысты мұсылмандардың наразылығы жайлы біраз ақпарат тарады. Желідегі видеоның бірінде Швецияда құранды өртегені үшін Түркиядағы провинцияларда наразылық болғаны бейнеленген.

Factcheck.kz оқырмандардың сұрауы бойынша видео расымен Түркияда түсірілді ме, жоқ па — тексерді.

@turan_qazaq

#turanbirliği🇹🇷🇦🇿🇺🇿🇰🇿🇰🇬🇹🇲#qazaqstan🇰🇿#qazaqstan#turan#казахироссии#тюрки#узбекистон#узбеки#uzbekistontiktok#uzbektiktok#турция🇹🇷#turkeyy#kirgizstan#kirgiziston#кыргыз#kirgizistan#киргизы#кыргызы#кыргызывмоскве#айзербайджан#азербайджанцы#азербайджан🇦🇿#азербайджанец🇦🇿🇦🇿🇦🇿#азербайджанец#азербаиджан#azerbaijantiktok#tiktok#azerbaijann#azerbaijangp#azerbaijankarabakh#azerbaijanturkiye#туркмен#туркменистан#туркменистан🇹🇲#туркмены#turkmenistan#turkmenistantiktok#turkmen#турки#turkmenistanym#алтай#алтайскийкрай#алтайцы#алтайскийкрай22#алтай22#altai#балкария#балкарцы#балкарка#балкарцы#балкарец#балкары#балкарцытюрки#balkari#balkar#balkardeş#balkariya#башкиры#башкирывтиктоке#башкирытоптоптоп#башкир#башкирыпоймут#башкириямойкрайродной#башкириянасвязи#башкириятикток#башкирия2021#bashkirs#bashkir#bashkortostan#bashkiriya#bashkortostanrepublic#гагауз#гагаузка#гагаузы#гагаузия#гагаузиядомродной#gagauz#gagauzia#долганы#долганка#долганский#долганка_рулит❤️💋🥰🤗#долганул#dolganacoffee#долганов#каракалпаки#каракалпакистан#каракалпак#каракалпакстан#каракалпаки#каракалпакия#каракалпакстан#qaraqalpakistan#qaraqalpaqstan#karakalpakstan#karakalpak#karakalpakstantiktok#карачаевцы#карачай#карачайцы#карачаевочеркессия#карачайатла#карачаевочеркесия#karachayhorses#karachay#karachayhorse#Karachays#karachayfamily👑👑👑#Karachay#кумыки#кумыкипоймут#кумыкиподдержите#кумыкибандиты#кумыкинасвязииу#кумыкия#кумыкимира#кумыкиотдыхают#кумыкия#kumyk#kumik#кумык#кумыки#кумыкскиепесни#кумыкскийхинкал#кумыкский#кумыкскаясвадьба#кумыкинасвязииу#ногайцы#ногайцыислам#ногайцымира#ногайцыбылиногайцыесть#ногайцысила#ногаец#ногай#ногайскиестепи#ногайскаяорда#ногайки#ногаи#nogai#nogainsclub#телеуты#телеут#teleut#teleutaiostwnmoikanwnedit#teleutaio#teleutauopart#teleutaiogurisma#татарывтикток#татар#татарка#татарлар#татарскийтикток#татарочка#татарстан116#тувинцы#тува#тувинец#тувинцы#уйгуры#уйгур#уйгурка#хакасия#хакасы#чувашия#чуваш#чуваши#чувашка#шорцы#якутиятикток#якут#якутск#якуты#гагаузы#тюрки#дагестан05#дагестанец#тюркикавказа#турки #turks#иран#iran🇮🇷#таджикистан🇹🇯 #українатоп#українатікток#венгрия#hungarytiktok#европа🇪🇺 #беларусь2022#польша🇵🇱#грузия🇬🇪#молдова🇲🇩

♬ оригинальный звук – Turan🇹🇷🇦🇿🇺🇿🇰🇿🇰🇬🇹🇲

Үкім: Шындық

Расымен митиң Түркиядағы Батман қаласында, 22 қаңтарда болған. Видео Rudaw медиасының туиттер парақшасында жарияланған. Хабарламада Швецияда қасиетті құранды өртегені үшін мыңдаған адам Солтүстік Күрдістанда наразылыққа шықты” деп жазылған. Этникалық күрдтер бұл қаланы Элих деп атайды.

Наразылық акциясын “Құранды мұқият ұста” деген ұранмен Құран ұрпақ платформасы (Kur’an Nesli Platformu) ұйымдастырған.

Желіде тараған видеоның толық нұсқасы.
Дереккөз: Rudaw медиасының туиттер парақшасы.

Басқа наразылық акциялары

Р. Палудан Швециядағы Түркия елшілігінің алдында құранды өртегеннен кейін әлемнің бірнеше елінде ислам дінін ұстанатындар наразылық білдірді. Солардың бірі — Стамбулдағы Швецияның Бас консулдығы алдындағы митиң. Жиналған жұрт Швецияның туын өртеген. Сонымен қатар, Анкарадағы Швеция елшілігінің алдында да бірнеше адам жиналған.

Құранды өртеген белсендіге қарсы митиң туралы видео рас па?
 Стамбулдағы наразы жұрттың Швеция туын өртеген сәті. Фото: Emrah Gurel/AP

Стокгольмдегі акция туралы

Щвеция билігі белсендіге Түркиядағы сөз бостандығына қатысты митиң өткізуге ғана рұқсат берген. Алайда ол акция барысында Құранды өртейтінін билікке ескерткені не ескертпегені белгісіз.

Щвецияның сыртқы істер министрі Тобиас Билльстрем болған жағдайға байланысты әлеуметтік желіде көзқарасын білдірді:

Исламофобиялық арандатулар қорқынышты. Швецияда сөз бостандығы өте ауқымды және бұл Швеция үкіметі немесе мен өзім айтқан пікірлерді [белсенді — ред.] қолдаймын дегенді білдірмейді.

Тобиас Билльстрем, Щвецияның сыртқы істер министрі

Контекст

  • XX ғасырдан бастап күрдтер мен Түркия қарым қатынасы суыды. Түркия билігі мұндай ұлттың бар екенін ұзақ уақыт жоққа шығарып келеді. Бұған қоса оларды “тау түріктері” деп атайды. BBC сайтының жазуынша, Күрдістанның жұмысшылар партиясы (КЖП) Түркияда, АҚШ-та және бірқатар Еуропа елінде террористік ұйым ретінде танылған.
  • Түркия президенті Режеп Тайып Ердоған “Сириядағы күрд жасақтары Күрдістанның жұмысшылар партиясының бақылауында, сондықтан олар террорист” деп мәлімдеген. Алайда сарапшылар Сириядағы күрдтердің КЖП-ға тікелей бағынбайтынын айтады.
  • Құранды өртеген Расмус Палудан деген кім? Палудан туралы жазған материалымызды оқуға кеңес береміз.

Төлепберген Маликов. Сулейман Демирел университетін журналистика мамандығы бойынша тәмамдаған. Азаттық радиосының Прагадағы бас штабында тәжірибеден өткен. 2018 жылдан бастап Factcheck.kz сайтында жұмыс істейді.

Factcheck.kz