Фейк | ДДСҰ жаппай вакцинацияның оң әсеріне күмән келтіреді

Желі қолданушылары ДДСҰ және коронавирусқа қарсы вакцинация туралы өтіріктің жаңа топтамасы бар материалды белсенді түрде таратып жатыр. Оны Pravda.ru порталы Natural News-қа сілтеме жасап жариялаған. Жазба «ДДСҰ жаппай вакцинация туралы айтты» деп аталады және ДДСҰ-ның Бас ғылыми қызметкері Сумия Сваминатан жасамаған мәлімдемені жасады деген мазмұннан тұрады. Сонымен қатар, материалда бірде-бір шынайы мәлімдеме жоқ. Жалпы, ол оқырмандарға фейк шынайылық көрсететін болғандықтан, оны фейк деп айтуға болады.

Пікір: Дүниежүзілік денсаулық сақтау ұйымы (ДДСҰ) бүкіл әлемде өлім саны артып келе жатқандықтан, COVID-19-ға қарсы жаппай вакцинациялау қажеттігіне қатысты қорытынды жасауға әлі ерте екенін мәлімдеді.

Pravda.ru

Үкім: Жалған

Біріншіден, ДДСҰ өкілдері бұл туралы ештеңе айтқан жоқ. Оны білу үшін Дүниежүзілік денсаулық сақтау ұйымы сайтындағы жаңалықтарды оқу немесе кез келген іздеу жүйесін пайдалану жеткілікті. Екіншіден, әлемде коронавирустан (күнделікті және апта сайын) қайтыс болғандар саны артып жатқан жоқ. Статистиканы қараңыз:

Фейк | ДДСҰ жаппай вакцинацияның оң әсеріне күмән келтіреді

Күнделікті коронавирустан қайтыс болғандардың суретін көрсететін графиктен көріп отырғанымыздай, қазір кезекті толқын төмендеп бара жатыр. Ал олардың саны шамамен былтырғы қараша айындағы көрсеткішке тең болды.

Үшіншіден, Pravda.ru былай деп жазды: «Ұйым вакциналарды әлі де жетілдіру қажет екеніне сенімді, өйткені жақында «вакцинация деңгейі жоғары елдерде жаңа вакциналар өлім мен ауыр аурулардың пайда болуын болдырмай қоя алмады» дейді Natural News басылымындағы мақаласында автор». Алайда тіпті вакцинацияға қарсы бұл ресурс сайтында да мұндай үзінді, кем дегенде, кейінгі бір ай ішін қарасақ та табылған жоқ.

Бүгінде вакцинация бойынша көшбасшылар – БАӘ (халықтың 78,6%-і екі дозаны да салдырған), Португалия (81,6%) және Катар (79%). Бұл елдерде 15 қыркүйек бойынша өлім көрсеткіші мынадай: Португалияда – 10 адам, БАӘ-де – 2 адам, – 6,7 қыркүйектегі жағдай бойынша Катарда – 1 адам. Мысалы, осы елдердің графигін қарастырайық (тенденцияны көрсету үшін, себебі әр елде халықтың саны мен денсаулық сақтау мүмкіндігі әртүрлі).

Фейк | ДДСҰ жаппай вакцинацияның оң әсеріне күмән келтіреді

Бұл елдерде күндіз ауырғандар санының да, ауруханалардағы емделушілер санының да төмендеуі байқалады (бұл статистикасы бар елдер үшін).

Фейк | ДДСҰ жаппай вакцинацияның оң әсеріне күмән келтіреді

Пікір: ДДСҰ өкілдері мәлімдемесі АҚШ президенті Джо Байденнің толық вакцинацияланған адамдарға арнап ауруханалар санын көбейту жоспары туралы хабарландырулар аясында айтылды.

Pravda.ru

Үкім: Фейк

АҚШ президенті мұндай ештеңе жоспарламады. Біз бұл туралы сенімді дереккөздерден ешқандай ақпарат таба алмадық.

Жедел инфекция жағдайына талдау жасаған The New York Times газетінің хабарлауынша, ауруханаға жатқызу көрсеткіші: вакцина салғызған азаматтарға қарағанда вакцинацияланған азаматтарда 488 еседен (Вашингтон мәліметі) 5 есеге (Юта) көп. Өлім деңгейі: 85-тен (Техас) 5 есеге дейін (Солтүстік Дакота).

Сонымен қатар, мұндай талдау қисынға келсе де, вакцинация тиімділігінің өрескел көрсеткіштерін беретінін түсіну қажет. Біз бұл туралы Израильдің мысалын зерттей отырып жаздық.

Негізгі қорытынды мынада: вакцинацияланғандар неғұрлым көп болса, олардың ауруханаға жату деңгейі соғұрлым жоғары болады. Оның себебі мынадай: вакцинация деңгейі жоғары елдерде жедел инфекция деңгейі де жоғары болуы мүмкін, себебі халықтың көп бөлігі толық вакцинация салғызған, ал жалпы өлім мен ауруханаға жатқызу деңгейі төмен.

Демек, бүкіл штат бойынша вакцинацияланған екі азамат ауруханаға жатқызылса, онда жаңа инфекциямен ауруханаға жатқызылған науқастар үлесі 100% болады, деп түсіндіреді The New York Times.

Пікір: ДДСҰ-ның бас ғылыми қызметкері Сумия Сваминатананың айтуынша, вакциналарды жаппай қолданудан кейінгі серпіліс коронавирустың жаңа штамдарының пайда болуына байланысты болған жоқ. “Вакцинациядан кейінгі жанама әсерлер деңгейі бұрын-соңды болмаған”, – деді ол.

Pravda.ru

Үкім: Фейк

Сумия Сваминатанға ол ешқашан айтпаған сөздерді “айтқызады”. Керісінше, мысалы, 2021 жылғы 16 тамызда Thehindubusinessline.com сайтына берген сұхбатында ол вакциналардың ауыр аурудың алдын алуда өте тиімді екенін және жедел инфекциялар вакцинаның тиімсіздігінің белгісі емес екенін мәлімдеді.

«Мүмкін болатын үшінші толқынға әсер ететін фактор – бұл халықтың иммунитет деңгейі. Бізді вакциналар әлі де қазіргі бар нұсқалардан қорғай алатыны қуантады. Альфа, Бета, Гамма және Дельта – бізді алаңдататын төрт нұсқа. Дегенмен әлі де вакцинацияланбаған адам көп. Бұл вирустың жайылуына мүмкіндік береді, өйткені ол шынымен дамып, мутацияға ұшырауы мүмкін. Сондықтан жаңа нұсқалардың қаупі қашанда бар, сондықтан біз адамдарды барынша жылдамырақ вакцинациялауға тырысамыз», – деді Сваминатан.

Пікір: Ғалымдар вакциналар вирустың мутациясына әкелді деп санайды.

pravda.ru

Үкім: Жалған

Біз бұл мәлімдемені егжей-тегжейлі қарастырып қойғанбыз. Бұл халыққа Люк Монтаньедің оғаш мәлімдемелерінің арқасында жеткен болуы мүмкін. Шындығында, вирустың таралу мүмкіндігі неғұрлым көп болса, соғұрлым ол көбейеді және өзгеру мүмкіндігі көп болады. Мына жерде коронавирустың айналымдағы нұсқалары қалай пайда болғаны толығырақ түсіндіріледі.

Қорытынды

  • Талданып отырған материал жалған мәлімдемелерге толы және жалпы оқырмандарға фейк шынайылықты көрсетеді.
  • Дүниежүзілік денсаулық сақтау ұйымының бас ғылыми қызметкері іс жүзінде бұл материалға қарама-қарсы келетін мәлімдеме жасады.
  • Джо Байден вакцина салдырғандарға арнап ауруханалар ашуды жоспарламайды.
  • Шындығында, вакцинацияның төмен көрсеткіштері вирустың жайылуына мүмкіндік береді, бұл оның мутацияға ұшырау ықтималдығын арттырады.

Журналист, фактчекер, МА (Journalism for international students, University of Westminster, London), технический писатель, редактор, PR-специалист, руководитель проектов (медиа и PR)

Factcheck.kz